(2002) Recensie: Bloem H., ... (et al) 2001.De Steenuil in Nederland. Handleiding voor onderzoek en bescherming. LIMOSA 75 (3): 134-134.

De Steenuil in Nederland. Handleiding voor onderzoek en bescherming. Bloem H., Boer K., Groen N., van Harxen R. & Stroeker P. 2001. Stichting Steenuilenoverleg Nederland (STONE). ISBN 90-9014682-2. €10,- + 3,- verzendkosten. Te bestellen bij H. Bloem, Rusthoven 7, 9301 TD Roden, 050-5016044

De sterke achteruitgang van de Steenuil in Nederland in de afgelopen 30 jaar was in 1997 de aanleiding voor de oprichting van de Stichting Steenuilenoverleg Nederland (STONE). De noodzaak van beschermingsmaatregelen werd erkend door Vogelbescherming Nederland die 1998 het Plan van Aanpak Steenuil uitbracht waarin een overzicht werd gegeven van maatregelen die tot een herstel van de steenuilenpopulatie zouden moeten leiden. Een van de doelen van dit plan was het samenstellen van een handleiding voor onderzoek aan Steenuilen. In 2001 is deze handleiding verschenen, uitgebracht door STONE en geschreven door een vijftal (deels vrijwillige, deels beroeps) steenuilenonderzoekers. De handleiding is bedoeld om zowel beginnende als gevorderde onderzoekers een helpende hand te bieden bij inventarisaties en broedbiologisch onderzoek. Op deze manier kunnen de broodnodige gegevens worden verzameld die tot een beter inzicht kunnen leiden in de problemen waarmee Steenuilen in ons land te maken hebben.
      Het 68 pagina's tellende boekje opent met een algemeen ecologisch getint overzicht van Steenuilen in Nederland. Achtereenvolgens komen systematiek, status, leefgebied, leefwijze, voedsel, broedbiologie en bedreigingen beknopt aan de orde. Daarna volgt een instructie over het inventariseren van Steenuilen. Het tweede deel beschrijft methoden voor onderzoek naar nestplaatskeus, broedbiologie, populatieontwikkeling en voedsel. Elk van deze hoofdstukjes wordt ingeleid door een uitleg over het belang van dit soort onderzoek. Jammer is dat in het onderdeel over broedsucces nergens melding wordt gemaakt van de noodzaak van gebruik van de Mayfield-methode. Hopelijk berust de suggestie dat in de berekening van uitkomstsucces verdwenen eieren niet meegerekend moeten worden, slechts op een ongelukkige formulering. Ter afsluiting worden enkele praktische beschermingsmaatregelen beschreven, zoals het aanbieden van nestruimte (inclusief bouwtekening voor een nestkast) en het knotten van wilgen. Al met al een informatief boekje, waar het enthousiasme van de samenstellers duidelijk van afstraalt.
      Door de mix van onderzoeksadviezen enerzijds en algemene inleiding en beschermingsmaatregelen anderzijds blijft het echter wat onduidelijk voor wie het boekje nu geschreven is. De beschreven onderzoekstechnieken zijn deels specifiek voor Steenuilen, maar het betreft ook grotendeels algemeen broedbiologisch onderzoek. De gedetailleerde onderzoeksinformatie is wellicht voor een klein groepje steenuilonderzoekers van toepassing, die vermoedelijk al via andere kanalen op de hoogte zijn van de verstrekte informatie. Uiteindelijk is dit soort van onderzoek toch het beste te leren door mee te gaan met een ervaren iemand.

Recensie van Ingrid Tulp

[gratis pdf] [english summary]