(2002) Recensie: Matthiessen P. 2001. The birds of heaven (Travels with cranes). LIMOSA 75 (3): 136-136.

The birds of heaven. Travels with cranes. Matthiessen P. 2001. The Harvill Press, Londen. 349 p. ISBN 186046 947 7. Prijs €37,-

Toen driekwart eeuw terug Nederlandsche Vogelkundigen aanvingen met het laten verschijnen van dit tijdschrift, maakten romantisch gestemde beschrijvingen nog een niet onaanzienlijk deel uit van hetgeen over natuur en vogels viel te lezen. In Nederland beschreven auteurs als J.I. van Schaick, R. Tolman en R.J. de Stoppelaar via boeken en artikelen op stemmingsvolle wijze hun ervaringen in het veld. Hoewel die publicaties gewoonlijk niet diep groeven, droegen ze onder een breed publiek bij aan uitbreiding van waardering voor de natuur.
      Tegenwoordig zijn ornithologische publicaties veel meer ecologisch van opzet. Maar The birds of heaven laat zien dat het genre van sfeervolle natuurbeschrijvingen nog niet van de baan is. Op soms lyrische wijze beschrijft de auteur zijn tochten naar en door het Amurgebied, Gujarat, Hokkaido, Tibet en delen van Afrika, Australië en Noord-Amerika op zoek naar de vijftien soorten kraanvogels van deze wereld. Toegegeven, het valt moeilijk te ontkennen dat bij het waarnemen van kraanvogels emoties loskomen, zeker bij Matthiessen, door een recensent genoemd 'our greatest modern nature writer in the lyrical tradition'. Ondanks dat Matthiessen zijn boek goed heeft weten te documenteren en de kraanvogeldeskundigen van deze wereld veel informatie hebben aangeleverd, kostte het recensent moeite door The birds of heaven geboeid te blijven. Zo valt slechts te hooi en te gras te lezen wat de auteur aan andere vogelsoorten zag tijdens zijn tochten door ornithologisch bepaald niet de oninteressantste plaatsen op aarde waar kraanvogels voorkomen. Robert Bateman illustreerde het boek. Deze plaatst zijn kraanvogels, geheel in stijl, ook in een romantische ambiance. Degene die nieuwsgierig is naar hoe het er werkelijk voorstaat met de kraanvogels, doet er goed aan het in 1996 verschenen rapport The Cranes - Status Survey and Conservation Action Plan (ISBN 2-8317-0326-3) door te nemen. Dit ruim geïllustreerde, onder redactie van Curt D. Meine en George W. Archibald verschenen IUCN-rapport behandelt uitgebreid de stand van zaken bij alle soorten kraanvogels.

Recensie van Gerard L. Ouweneel

[gratis pdf] [english summary]