NOU HAREN 2016<
Het tweede congres voor en door Nederlandse ornithologen
vrijdag 5-7 februari 2016
De Biotoop, Kerklaan 30, 9751 NN Haren

Na het succes van het eerste NOU congres in 2015 organiseerde de NOU een jaar later meteen een tweede editie. Zo'n 130 amateur/professioneel vogelonderzoekers en andere geïnteresseerden verzamelden in de Biotoop in Haren (Groningen) van 5 februari t/m 7 februari.

Opening
Het grootste gedeelte van de deelnemers was al aanwezig op vrijdagavond. Na registratie en een kop koffie opende Christiaan Both het tweede NOU congres. Zeer aangenaam was de temperatuur in de grote zaal in tegenstelling tot vorig jaar toen de verwarming haperde. Dikke truien en mutsen waren niet nodig. Raymond Klaassen opende als eerste spreker van het congres. Hij opende met een synthese over zender- en loggeronderzoek bij vogels en wat dat oplevert. Hebben we vogeltrek nu echt leren begrijpen of wordt het nog complexer? Door niet alleen te kijken naar de route, maar ook factoren als timing, snelheid, hoogtes en wind mee te nemen krijgen we een steeds beter begrip van migratie. Het vergelijken van soortgroepen is nodig om mechanismen van vogeltrek echt te begrijpen.

Verhalen
Voor enkelen begon de zaterdagochtend vroeg om buiten in de schemering vogels te ringen met Henk van der Jeugd en Raymond Klaassen. Noordelijke merels demonstreerden hun lange vleugels en drie soorten mezen toonden het verschil tussen man, vrouw, jong en oud. Daarna ging het programma binnen verder met prachtige verhalen. Medewerkers van Sovon vertelden over vogeltellingen, handige apps en webapplicaties voor tellers, en hoe al deze meetgegevens wetenschappelijk benut worden. Opvallend was weer hoeveel pareltjes er verstopt zitten in al die langlopende studies aan soorten als wespendief, bonte vliegenvanger, krabplevier, kolgans en roerdomp. Minstens zo opvallend was hoe technische ontwikkelingen nu snel bijdragen aan het ontdekken van die parels en hoe ze ons denken over de ecologie van een soort soms totaal op zijn kop zetten. Prikkelende vraagstukken waren er ook, zoals de zichtbaarheid van visarenden en of ze misschien al verstopt op de Veluwe hebben gebroed? En wat te denken van bonte kraaien tellen op eeuwenoude schilderijen?

Workshops
Net zoals vorig jaar had Kees Camphuysen zeevogels meegenomen om te ontleden. Dit jaar geen slachtoffers verstrikt in het net, maar aangespoelde zeevogels waarbij de meeste geen vet op hun lichaam hadden. Naast zeekoeten, werden er eidereenden ontleed. Vol verbazing raakte iedereen de sterk ontwikkelde spiermaag aan, waarmee eidereenden schelpen vergruizen. Als klapper was er nog een jan-van-gent. Nieuw dit jaar was een workshop data visualisatie met Thomas Lameris en Roeland Bom. Deelnemers hadden hun laptop met gegevens mee en leerden om deze met programma Cartodb snel en aantrekkelijk te visualiseren. Ook was er weer aandacht voor het kleurringen en nieuw dit jaar het project ornithologisch erfgoed.

Bijpraten
De foyer was tijdens het gehele congres het centrale punt voor koffie/thee en daarmee ook voor het noodzakelijke bijpraten. Er werd druk gediscussieerd bij de posters, er waren ontmoetingen met oude bekenden en er werden nieuwe samenwerkingen gesmeed. De stands met tweedehands boeken van De Steenloper en gloednieuwe boeken van Atlas Contact werden druk bezocht. Bij de NOU-stand meldden zich nieuwe leden aan. Veldshop liet hun laatste technische snufjes voor vogelonderzoek zien. Zo ontwikkelden ze een weegschaal die onder een nest geplaatst kan worden, zodat gewichten van individuele vogels, bijvoorbeeld broedende brandganzen in Rusland, makkelijk verzameld kunnen worden zonder verstoring. Nieuw dit jaar was een 'speeddate', waarbij iedereen de kans had om onder het genot van een drankje vragen te stellen aan professionele onderzoekers.

Lange termijn
Lange termijn studies en projecten zijn schaars, maar worden beloond met een prachtig verhaal. Ruben Smit bracht zaterdagavond een gepassioneerd verhaal over het maken van zijn documentaire 'Levende Rivier'.In 2018 kunnen we een nieuw verhaal van Ruben verwachten over de Waddenzee. Zondagmiddag sloot Bruno Ens het congres af met een saga over Scholeksters, die hij al 30 jaar lang volgt. Ben je een hokker- of wipper-scholekster? En wat betekent dat voor je carrièreplanning? Uiteindelijk blijkt het weinig uit te maken, want wippers en hokkers worden steeds vaker met nest en al van de kwelderrand gespoeld. Binnendijks in het agrarisch landschap gaat het al niet veel beter, maar in de stad blijken scholeksters het juist zeer goed te doen. Waarom? Er blijven nog genoeg vragen om te beantwoorden.

Tijdens de lunch op zondag werd er nog druk gesproken met elkaar en daarna ging iedereen weer op huis aan (of nog op excursie met het Groninger Landschap). Tijd om de opgedane informatie en nieuwe contacten te laten bezinken en na te denken over nieuwe verhalen voor volgend jaar. Die verhalen zijn nodig, want tijdens de algemene ledenvergadering werd namelijk (bijna) unaniem besloten dat er volgend jaar gewoon weer een NOU congres moet zijn!

Aankondiging staat nog hier.

Verzoek tot invullen van de enquete

Fotoimpressie.

lezing Raymond ringen stands veldshop.nl workshop seabirds workshop datavisualisatie